Neden sorunlu?
“Milliyetçi” kimliğiyle bilinen gazetenin haberinde, bir haberde olması gereken temel özelliklerin çoğu ne yazık ki görmezden gelinmiş. İstanbul’da düzenlenen ve şiddet içeren bir eylemle ilgili haberde, haber dilinde yer verilmemesi gereken politik ve düşmanlık içeren klişelerin bazıları ardı ardına dizilmiş:
Eylemde fotoğrafları taşınan örgüt lideri Abdullah Öcalan için “İmralı canavarı”, örgütün flaması için “paçavra”, eylemciler için “bölücüler”…
Gazetecinin siyasi duruşu, bu haberde de ne yazık ki habercilik sorumluluğunun ve profesyonel değerlerin önüne geçmiş.
Haberde dikkatimizi çeken diğer bir sözcük de “terör”. Eylemle ilgili olarak, daha önceki örneklerde de üzerinde durduğumuz bu kelimenin kullanılması dahi, gazetecinin haber vermek değil, eylemcileri düşmanca bir ifadeyle kötülemek amacını taşıdığını ortaya koyuyor.
Söz konusu kelimelerin, sıfatların kullanımı okuru en baştan net biçimde yönlendirme, habere konu olan eylemcilerden nefret ettirme niyetini açıkça ortaya koyuyor.
Nasıl olabilirdi?
“Bölücü”, “terörist”, “paçavra”, “İmralı canisi” gibi haberciliğin temel değerleriyle uyuşmayan kelimelerin kullanılmaması gerekirdi.
Bunların yerine “eylemciler”, “PKK flaması”, “Abdullah Öcalan” gibi daha mesafeli kelimeler seçilebilir; habere konu olan eylem, olduğu biçimiyle verilebilirdi.
“Bölücü”, “terörist”, “paçavra”, “İmralı canisi” gibi ifadeler marjinalleştirici sıfatlardır ve habercilik diline ait değildir. Bu ifadelerin kullanılması, okuru haberde verildiği iddia edilen bilgiden uzaklaştırarak doğrudan politik nefretin sularına taşır.
Eylemde, eylemciler tarafından yaratılan bir şiddet var ise bu durum yalnızca “eylemciler molotof kokteyli attı” gibi gözleme dayalı cümleler yoluyla aktarılabilirdi.