Dil, inanç, ırk, etnik köken, cinsiyet, cinsel kimlik, toplumsal sınıf, yaş, engellilik, hastalık, siyasi görüş gibi konuların bazı haberlerde nasıl ayrımcı söylemle ele alındığını, en çok karşılaştığımız ayrımcılık kategorilerini, ayrımcı dil içeren örnek haberlerin analizini ve neden sorunlu olduğunu inceledik.
Ayrımcılık içeren klişe ve kavramlar yerine alternatifler arama yollarını incelerken örnek haberlerde en sık rastladığımız ve ayrımcılıkla, nefret söylemiyle ilişkili bulduğumuz klişelere, söylemlere ve sözcüklere dikkatinizi çekmek istedik. Bunları da Bu ifadelere dikkat! başlığı altında sunduk.
Tabi ki bu ifadeler bu kadarla sınırlı değil. Ayrımcı Dile Karşı Habercilik Kılavuzu’nun (P24 Medya Kitaplığı, 2. Basım 2016) arkasında Kritik Sözcük Ve İfadeler başlığı altında daha kapsamlı ve alfabetik bir başvuru kaynağı bulunuyor.
En başta bahsettiğimiz gibi bu çalışma, haberciliğin yalnızca ayrımcılık konusundaki sorunlarına eğildi. Örnekler, habercilik değerlerinin tümü dikkate alınarak analiz edilmedi. Haberin yapısı, 5N1K kurallarına uyulup uyulmadığı, haber dilinin teknik olarak doğru kurulup kurulmadığı, dengelilik ve adil olma sorumluluklarının haberde yerine getirilip getirilmediği, haberde dilbilgisi kurallarına ne ölçüde uyulduğu gibi habercilik açısından önemli meseleler ele alınmadı.
Unutmayalım ki, ayrımcı bir dile ve yaklaşıma sahip olan haberlerin çoğunda, haberciliğin bu evrensel ilkeleri konusunda da çok ciddi sorunlar bulunuyor.